APOLLO 11 - ZORLU GÖREV

APOLLO 11 - ZORLU GÖREV

Apollo 11 görevinin ne kadar çılgınca ve ne kadar meydan okunmuş bir görev olduğunu ancak Ay’a bakınca anlıyor insan. Dünya’dan 400 bin km ötede hiçbir insanoğlunun ayak basmadığı bir gök cisminin üzerine inme görevini gerçekleştirmeye çalışan bir ekip var.

Bugün insanların hava ulaşımını gerçekleştirirken kullandığı uçaklar, ki birçok gelişime ve konfora rağmen kaza veya teknik problemler sonucunda düşmeye devam ediyor. İlk kez bir gök cismin üzerine inmeye adım adım ilerlediğinizi düşünün. Heyecanın ve korkunun doruklara ulaştığını hissederken bir yandan ise ulvi bir amaç için bu yola çıktığınızı düşünün… Ne kadar uygulama yaparsanız yapın, isterseniz bu konu ile ilgili her şeyi binlerce kez ezberleyin, defalarca testler yapın, o iniş anında o aletler çalışacak mı, roketin biri yanmaya başlayıp sizi uzayın boşluğuna doğru mu fırlatacak veya içinde bulunduğunuz o metal yığını aya mı çakılacak hiç bir şey bilmiyorsunuz. Tabi daha öncesinde aya Apollo 8 veya Apollo 10 gibi araçlar gönderildi ve ayın etrafında dönüp başarı ile dünyaya geri geldiler. Kendinizi o astronotların yerine koyun ve düşünün. Sadece bu 2 deneme size güven verir mi?. Kapkaranlık bir uzay, ufacık bir metal yığını içinde 3 insan, yeryüzünde bu işi tasarlayan ve planlayan bilim adamı, mühendis ve teknisyen ordusu ve ebetteki bunu ekranları başında izleyen milyarlarca dünya vatandaşı var.

Ay yüzeyine inmeye sadece 1800 metre kalmışken önünüzdeki bilgisayar bir hata alarmı vermeye başlıyor. Ekranda okuduğunuz alarm kodu: 1202…

Görmediğiniz bir alarm kodu ile birlikte tam ay yüzeyine inmeye hazırlanırken artık hayatta kalıp kalamayacağınızın düşüncesine dalıyorsunuz.

Şimdi bu serüveni detaylı anlatmaya başlayalım.

Apollo 11 görevi ile aya giden araç 2 parçadan oluşuyordu. Aya iniş yapacak olan LM: EAGLE (kartal) modülü ve ay yörüngesinde kalacak olan CSM: COLUMBİA aracı bu aracın parçalarıydı. Neil Armstrong, Buzz Aldrin ve Michael Collins 3’lüsü aya vardıktan sonra ay yörüngesinden toplam 30 tur atmışlardı. Bu arada iniş alanı olarak belirlenen “Sükunet Denizi” yani “Sea of Tranquility” bölgesini yörüngeden inceleme fırsatı buldular. Bu 30 tur, yaklaşık 19 saat sürmüştür ve bu süre sonunda Eagle, Columbia aracından ayrılmıştı. Çoğu kişi gibi benim de üzüldüğüm taraf Michael Collins adına oldu. Zira o Columbia aracında kaldı. O kadar aya kadar gidilecek fakat onun yüzeyine inme görevi ona verilmeyecek. Tabi bu durumunda bir fedakârlık noktasının olduğunu bilmemiz lazım. Görev bilinci olsa gerek.

Neil Armstrong ve Buzz Aldrin ay yüzeyine inişe başladılar. Eagle’ın umulandan biraz daha hızlı iniş yapması haricinde bir sorun gözükmüyordu. Ta ki inişe başladıktan sonra ve ay yüzeyinden 1800 metre yüksekte iken Eagle’ın rehber bilgisayarı 1202 kodlu bir alarmı vermeye başlayıncaya kadar. Yeryüzünden yapılan simülasyonlar sırasında bu alam görüldüğünde, görevin iptal edilmesi ve astronotların simülasyon içinde dünyaya geri getirilmesi kararlaştırılmıştı. Bu kodun önemi işte bu kadar önemli ve hayatiydi. Bu görevin iptal olması ile birlikte harcanan o kadar para ve emek boşa gidecekti. Birde bu görevi yürüten ekibin üzüntüsünü düşünün…

Dünya’da bu görevi tertip eden ekibin elinde bu kodları içeren dosyalar vardı. Bu dosyalarda bu kodun karşısında “Executive Overflow – No Vac Areas” yazıyordu. Yani rehber bilgisayarında hafıza kalmamıştı. Dolayısıyla bilgisayar kendisinden talep edilen işlemleri gerçekleştirecek kadar bir hafıza bulamıyordu. Eagle aracının inişi kontrol eden ve 1202 hatasını veren bilgisayar sadece 17cm’e, 32cm’e, 61cm’lik bir bilgisayardı. Kendi dönemindeki bilgisayarlardan yüzlerce kat daha hızlıydı fakat günümüzdeki bilgisayarlardan binlerce kat daha kötü bir hıza sahipti. Asıl konumuza dönecek olursak Eagle’ın hafızası gayet yerinde tasarlanmış ve istenilenleri gerçekleştirecek kadar bir belleğe sahipti. Peki neden hafızası doldu ve 1202 hata kodunu verdi. Çünkü yardımcı pilot Buzz Aldrin, yıllar sonra itiraf edeceği bir hataya imza atmıştı. İniş modülünde randevu radarı denilen bir radar bulunuyordu. Bu radarın görevi, aydan kalkıştan sonra yörüngedeki Columbia aracının yerini tespit ettikten sonra ekibin o araca kenetlenmesiydi. Bu radar, inişte işe yaramadığı için kapalı olması gerekiyordu. Ama Aldrin iniş sırasında olası bir acil durum olabileceğini düşünüp hemen geri dönmeyi garanti altına almak istediği için tamamen kendi inisiyatifi ile radarı açık bırakmıştı.

Aldrin bu radarın tam performansta çalışabilmesi için bir süreliğine ısınması gerektiğini biliyordu. Eğer radarı kapatırsa soğuyacağı için ve acil durumda bunun tekrar ısınma süresini beklemeyi tehlikeli gördüğü için, Columbia aracını bulamayacakları korkusu ile açık bırakmıştı. Ne kadar hazır olursanız olun, ne kadar test yaparsanız yapın bilimin ve teknolojinin uç sınırlarında işler yapıyorsanız, hele ki hiçbir insanın ayak basmadığı yere gitmek için yola çıktıysanız ve bu yolda hayatınızı ortaya koyduysanız en temek hayatta kalma güdüleriniz devreye giriyor. Bu güdüler sizi hayatta tutabileceği gibi hayatınıza da mal olabilir. Aldrin’e olan ise buydu. Az daha aldığı karar pahalıya mal oluyordu.

Ve sonuçta bu görev başarı ile tamamlandı. Amerika Birleşik Devletleri'nin bu uzay uçuşunda astronotlar Neil Armstrong ve Buzz Aldrin 20 Temmuz 1969 günü saat 20:18'de (EEZ) Ay yüzeyine iniş yapan ilk insanlar oldu.

İşte bu kişiler insanlığı dünyanın ötesine götürmek için hayatları pahasına kararlar almış ve nicelerinin ufuklarını aydınlatmışlardı.

Medeniyeti yıldızların ötesine taşımak için çabalamaya devam etmemiz gerekiyor. Hiçbir şey için değilse bile bilimi bir adım öteye taşımak için canlarını tehlikeye atan ve canlarını veren o kahramanlar için…

Elbette ki gelecek nesillerimiz için.